عطرسازان جزو افرادی هستند که یکی از پرطرفدارترین محصولات را تولید می کنند اما کمتر دیده می شوند. برخی عطرها سال ها در دنیا به فروش می رسد و کسی نمی داند فرمول فوق العاده آن را چه کسی خلق کرده است. عطرسازی هنر است و یک عطرساز می بایست از دو ویژگی زیر برخوردار باشد:
باید در حوزه عطر و رایحه ها به تخصص کافی رسیده باشد.
باید یک فرد خلاق باشد.
عطرساز به چه کسی می گویند
عطرساز در عین حال به nose نیز شهرت دارد، که یک شیمیدان و در عین حال یک هنرمند است. او فردی است که قادر به تشخیص و ترکیب بیش از ۱۵۰۰ رایحه و ۳۰۰۰ رایحه مصنوعی است که این میزان از مهارت نیازمند سال ها آموزش در این حوزه است. باتوجه به اینکه عطرساز از چه رایحه هایی استفاده می کند قیمت عطر مشخص می گردد.
علاوه بر آن، فعالیت در این عرصه همانند سایر هنرها نیازمند استعداد است. به همین دلیل است که تنها تعداد معدودی از هنرمندان در دنیای هنر به موفقیت رسیده اند، افرادی که نام آنها اغلب در کنار معروف ترین عطرها باقی مانده است.
اگرچه عطرسازان در فرانسه با عنوان ” nez” یا ” noses” شناخته می شوند. کلمه نوز به معنی بینی است، اما آنها از ابزارهای دیگری به جز بینی نیز برای بروز استعداد خود استفاده می کنند. آنها با اتفاق نظر بر این باورند که همگی از ذهن خود و صدها رایحه ای که به خوبی به حافظه خود سپرده اند برای عطرسازی استفاده می کنند. این موضوع به دلیل آن است که عطرسازان همانند موسیقیدان ها هستند. آنها باید نخست گام های موسیقی را فرا گیرند تا پس از آن بتوانند یک آهنگ را تفسیر کنند.
طراحان عطر یا nose
برای نامیدن این افراد، واژگان فراوانی وجود دارد، افرادی که جادوی دنیای گیاهان را با مهارت در زمینه شیمی تلفیق می کنند. اما اینکه این مردان چه کسانی هستند؟ و مهمتر از همه، این افراد برای عطرسازی چه قابلیت هایی دارند که سایر افراد از آن بی بهره اند؟
هنگامی که این سوالات در مورد استعداد این افراد پرسیده می شود، تقریبا تمام عطرسازان به آن پاسخ یکسانی ارائه می کنند: تنها چیزی که این افراد برای موفقیت در حرفه خود به آن نیاز دارند، بهره مندی از عملکرد طبیعی بویایی و علاقه فراوان به تولید عطر است. پس از آن، این افراد نیازمند آموزش های طولانی و مداوم هستند و می بایست از حافظه ای فوق العاده در زمینه به خاطر سپردن رایحه ها برخوردار باشند. آیا این پاسخ ها بیش از اندازه فروتنانه نیست؟ تولید عطر در عین حال نیازمند بهره مندی از رویکردی هنری است. بدون شک این قدرت خیال پردازی و حساسیت عطرساز است که از آن برای خلق یک عطر استفاده می کند. خلق یک عطر از مواجهه با رایحه ها، افراد، مکان ها و … ناشی می شود.
ایده خلق یک عطر نخست در ذهن خالق آن متولد می شود و نه از بوییدن بطری های موجود بر روی میز کار.
این افراد نسبت به رایحه های اطراف خود بسیار حساس هستند به ویژه نسبت به آن دسته از رایحه هایی که حس دریافت آنها را قوی تر می کند. تمامی رایحه ها نخست یک احساس را منتقل می کنند و پس از آن مرحله ادراک فرا می رسد.
درست همانند نویسنده ای که می بایست در زمینه استفاده از واژگان مهارت داشته باشد و یا موسیقی دانی که می بایست برای ایجاد هارمونی نخست نت های موسیقی را بشناسد، عطرساز نیز می بایست نت های عطری مختلف و ترکیبات آنها را در خاطر خود داشته باشد.
یک عطرساز از آغاز فعالیت خود و در طول این مسیر با نت های جدید آشنا می شود و از آنها برای افزایش گنجینه روایح عطری خود استفاده می کند. پیروی از این نوع فرهنگ به عطرساز این امکان را می دهد تا برای خلق یک عطر بتواند از میان ترکیبات اولیه بیشمار و ترکیبات نامحدود، انتخاب خود را انجام دهد.
خلق یک عطر تنها به معنی ترکیب رایحه ها نیست بلکه عطرسازی همانند خلق یک قطعه هنری است که تنها اگر هارمونی و اصالت در آن رعایت شود می تواند به یک اثر هنری تبدیل شود.
تفسیر اطلاعات و دستور العمل ها. خلق یک عطر با ترسیم دستور العمل ها آغاز می شود و بخش مارکتینگ این کار را انجام می دهد. عطرهایی که در حال حاضر در بازار هستند دارای دستور العمل و اطلاعات لازم هستند. این اطلاعات معمولا در قالب متن و نوعی اطلاعات مختصر ارائه می شود که برخی از اوقات با عکس یا ویدئویی همراه می شود که به معرفی محصول می پردازد.
داستان شروع عطرسازی
زمانی که اطلاعات دریافت شد، تیم عطرسازی دست به کار می شود.
عطرسازان یک خانه عطر برای گرفتن این پروژه با یکدیگر به رقابت می پردازند.
یک رقابت داخلی: عطرسازان در قالب تیم هایی با یکدیگر به رقابت می پردازند.
رقابت خارجی: چندین کمپانی خلاق طرح های خود را ارائه می کنند.
تنها به کمپانی پیروز مناقصه، دستمزد پرداخت می شود.
کمپانی پیروز، کنسانتره عطر را به برندها می دهد و برند نیز آن را در قالب عطری با بطری و بسته بندی عرضه می کند.
نوشتن فرمول های عطرسازی
هنگامی که عطرسازان فرمول های خود را یادداشت می کنند، ایده نسبتا دقیقی به رایحه آن دارند. زمانی که فرمول نوشته شد، عطر با وزن خود و همچنین ترکیبی از مواد اولیه ای که در ترکیبات عطری جای می گیرد، از حالت فرمول به شکل فیزیکی در می آید. این آغاز تحقیقی طولانی است زیرا کمتر اتفاق می افتد که اولین فرمول، فرمولی صحیح از آب در بیاید و یا دقیقا به تصویر ذهنی شما از آن شباهت داشته باشد.
متخصص عطرسازی بیش از ۳ هزار ماده اولیه در اختیار دارد که می تواند از آنها برای خلق عطر خود بهره ببرد. پالت بویایی برای عطرساز همانند پالت رنگ برای نقاش و یا نت های موسیقی برای موسیقیدان است. او فرمول عطر را طوری خلق می کند که گویی دستور تهیه غذا را می دهد. او اثر رایحه ها را همچون نت ها و آکوردهای موسیقی در ذهن خود تصور می کند و پس از آن، ترکیبات اولیه را به میزان دقیق و مناسب با یکدیگر ادغام می کند تا شاهکار نهایی پدید آید. بسته به اثری که مواد اولیه بر روی یکدیگر می گذارند، نتیجه همواره مطابق انتظار پیش نمی رود. عطرساز پس از آن مجددا بر روی عطر کار می کند و آکوردها و مواد اولیه را مجددا متعادل می سازد.
برخی از اوقات عطرسازی نیازمند انجام بیش از ۳۰۰ آزمایش و خطا است تا بتوان به نتیجه مطلوبی که عطرساز انتظار آن را دارد دست پیدا کرد. برای خلق یک عطر خوب، به طور میانگین دو سال زمان نیاز است. عطرساز از ترکیبی از مواد اولیه طبیعی و مصنوعی استفاده می کند که با یکدیگر رایحه ای متوازن ایجاد می کنند.
